आजकाल शासकीय योजना, शिष्यवृत्ती किंवा नोकरीसाठी Income Certificate Maharashtra हा दाखला खूप महत्त्वाचा ठरतो. तहसीलदार यांचेकडील उत्पन्न दाखला काढण्याची प्रक्रिया थोडी वेळखाऊ वाटते, पण एकदा समजली की अगदी सोपी होते. मी आज या लेखात तुम्हाला स्टेप बाय स्टेप सांगणार आहे की, हा दाखला कसा काढावा. विशेषतः महाराष्ट्रातल्या ग्रामीण भागात राहणाऱ्या लोकांसाठी हा दाखला कुटुंबाच्या वर्षभराच्या कमाईचा पुरावा म्हणून काम करतो. काही ठिकाणी तलाठी दाखला चालतो, तर काही ठिकाणी तहसीलदारांचा हवाच असतो. चला, सुरुवात करूया.
उत्पन्न दाखला म्हणजे काय आणि त्याची गरज काय?
उत्पन्न दाखला म्हणजे तुमच्या कुटुंबाच्या सर्व स्रोतांकडून मिळणाऱ्या वार्षिक कमाईचा अधिकृत पुरावा. हा दाखला शाळा-कॉलेजच्या अॅडमिशनसाठी, शिष्यवृत्तीसाठी किंवा सरकारी योजनांसाठी लागतो. उदाहरणार्थ, EWS सर्टिफिकेट किंवा OBC रिझर्वेशनसाठी हा Income Certificate Maharashtra खूप उपयोगी पडतो. तहसीलदार यांचेकडील उत्पन्न दाखला हा तलाठी अहवालावर आधारित असतो, जो तुमच्या गावच्या तलाठीकडून मिळतो. शहरात राहणाऱ्यांसाठी सेतू केंद्र किंवा महा ई-सेवा केंद्रात जाऊन अर्ज करता येतो. पण आता डिजिटल झाल्यामुळे घरबसल्या ऑनलाइनही काढता येतो. तुम्ही विचार कराल, काय फायदा? तर वेळ वाचतो आणि कागदपत्रांची धावपळ कमी होते.
तलाठी अहवाल कसा काढावा?
तहसीलदार यांचेकडील उत्पन्न दाखला काढण्यासाठी पहिली पायरी म्हणजे तलाठी अहवाल मिळवणे. तुमच्या गावच्या तलाठीकडे जा आणि त्यांना सांगा की, उत्पन्न दाखल्यासाठी अहवाल हवा आहे. ते तुमच्या कुटुंबाच्या शेती, नोकरी किंवा इतर कमाईची माहिती गोळा करतात. यासाठी तुम्हाला आधार कार्ड, रेशन कार्ड किंवा बँक स्टेटमेंट दाखवावे लागेल. ग्रामीण भागात हे सहज मिळते, पण शहरात असाल तर तलाठी ऑफिसला भेट द्या. हा अहवाल मिळाल्यावरच पुढची प्रक्रिया सुरू होते. काही वेळा तलाठी दाखला स्वतंत्रपणे income certificate online maharashtra साठी वापरता येतो, पण तहसीलदारांचा हवा असेल तर हा अहवाल अनिवार्य आहे.
आवश्यक कागदपत्रे कोणती?
उत्पन्न दाखला काढण्यासाठी कागदपत्रांची यादी तयार ठेवा. यामुळे अर्ज करताना अडचण येणार नाही. मुख्य कागदपत्रे खालीलप्रमाणे:
- आधार कार्ड किंवा ओळखपत्र (अर्जदार आणि कुटुंबातील सदस्यांचे).
- रेशन कार्ड किंवा निवासाचा पुरावा.
- तलाठी यांचेकडील उत्पन्न अहवाल (मूळ प्रत).
- बँक पासबुक किंवा आयटी रिटर्न (कमाईचा पुरावा).
- पासपोर्ट साईज फोटो आणि सही.
हे कागदपत्रे स्कॅन करून ठेवा, कारण ऑनलाइन अर्जात अपलोड करावे लागतात. काही ठिकाणी शपथपत्रही मागतात, ज्यात तुम्ही तुमच्या कमाईची खरी माहिती देता. Income Certificate Maharashtra साठी ही कागदपत्रे स्टँडर्ड आहेत, पण तुमच्या जिल्ह्यानुसार थोडी बदलू शकतात.
ऑनलाइन अर्ज कसा करावा? अधिक तपशीलवार स्टेप बाय स्टेप
तुम्ही विचारत आहात ऑनलाइन अर्जाची प्रक्रिया अधिक डिटेलमध्ये, तर चला, मी तुम्हाला स्टेप बाय स्टेप सांगतो. Income Certificate Maharashtra साठी Aaple Sarkar पोर्टलवरून अर्ज करणे सोपे आहे, पण प्रथम तुमच्याकडे रजिस्ट्रेशन असावे लागते. मी नवीनतम माहितीवर आधारित हे सांगतो, जी २०२५ पर्यंत अपडेट आहे. जर तुम्ही नवीन यूजर असाल, तर रजिस्ट्रेशनपासून सुरुवात करा.
रजिस्ट्रेशन कसे करावे?
१. प्रथम https://aaplesarkar.mahaonline.gov.in/ ही वेबसाइट उघडा. मुख्य पेजवर ‘New User? Register Here’ असा ऑप्शन दिसेल, त्यावर क्लिक करा.

२. तुमचा मोबाईल नंबर किंवा ईमेल आयडी एंटर करा आणि OTP व्हेरिफिकेशन करा.
३. त्यानंतर वैयक्तिक माहिती भरा: नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता इ. identity proof आणि address proof साठी कागदपत्रे अपलोड करा, जसे आधार कार्ड, वोटर आयडी, पासपोर्ट, ड्रायव्हिंग लायसन्स, इलेक्ट्रिसिटी बिल इ.
४. फोटो आणि सही अपलोड करा. हे सर्व केल्यावर यूजर आयडी आणि पासवर्ड तयार होईल. हे सेव्ह करून ठेवा.
हे रजिस्ट्रेशन फ्री आहे आणि एकदाच करावे लागते. त्यानंतर तुम्ही कोणत्याही सेवेसाठी अर्ज करू शकता.
लॉग इन आणि सेवा निवडणे
१. पोर्टलवर जा आणि उजव्या बाजूला लॉग इन सेक्शनमध्ये यूजर आयडी आणि पासवर्ड टाका. कॅप्चा एंटर करा आणि लॉग इन व्हा.
२. लॉग इन झाल्यावर तुमचा डॅशबोर्ड दिसेल. इथे तुमचा जिल्हा निवडा आणि कॅप्चा पुन्हा एंटर करा.
३. मुख्य मेन्यूमध्ये ‘Revenue Department’ निवडा.
४. त्यानंतर ‘Sub Department’ मध्ये ‘Revenue Services’ क्लिक करा.
५. आता उपलब्ध सेवांच्या लिस्टमध्ये ‘Income Certificate’ हा ऑप्शन शोधा आणि त्यावर क्लिक करा. (काही वेळा सर्च बार वापरून ‘Income Certificate’ टाईप करा.)
६. सेवा निवडल्यानंतर ‘Apply’ किंवा ‘Proceed’ बटण दाबा. एक पॉप-अप विंडो उघडेल, ज्यात आवश्यक कागदपत्रांची माहिती दिसेल.
अर्ज फॉर्म भरणे आणि कागदपत्रे अपलोड करणे
१. फॉर्म उघडल्यावर वैयक्तिक डिटेल्स भरा: पूर्ण नाव, पत्ता, कुटुंबातील सदस्यांची संख्या, संपर्क नंबर इ.
२. कमाईची माहिती एंटर करा: कुटुंबाच्या सर्व स्रोतांकडून होणारी वार्षिक कमाई, जसे नोकरी, शेती, व्यवसाय. यासाठी proof of income जसे Form 16, सॅलरी स्लिप किंवा ITR स्टेटमेंट लागेल.
३. दाखल्याची वैधता निवडा, उदा. १ वर्ष किंवा ३ वर्ष.
४. आता कागदपत्रे अपलोड करा. मुख्य डॉक्युमेंट्स:
- Address proof: रेशन कार्ड, वोटर आयडी, पासपोर्ट, ड्रायव्हिंग लायसन्स, इलेक्ट्रिसिटी बिल, वॉटर बिल किंवा प्रॉपर्टी टॅक्स रिसीट.
- Identity proof: आधार कार्ड, वोटर आयडी किंवा ड्रायव्हिंग लायसन्स.
- Income proof: Form 16 (सॅलरीडसाठी), ITR स्टेटमेंट किंवा सॅलरी स्लिप्स.
- पासपोर्ट साईज फोटो.
हे डॉक्युमेंट्स JPEG किंवा PDF फॉर्मॅटमध्ये अपलोड करा, आणि साईज ७५ ते २५६ KB दरम्यान ठेवा. तलाठी अहवाल असल्यास तोही अपलोड करा, कारण tahsildar income certificate साठी तो अनिवार्य असतो. 1 12
५. सर्व माहिती चेक करा आणि ‘Continue’ किंवा ‘Submit’ दाबा.
पेमेंट आणि अर्ज सबमिशन
१. फॉर्म सबमिट केल्यावर पेमेंट गेटवे उघडेल. फी साधारण नाममात्र असते, राज्यानुसार बदलते, पण महाराष्ट्रात ३० ते ५० रुपये असू शकते. ऑनलाइन पेमेंट करा: UPI, नेट बँकिंग, डेबिट/क्रेडिट कार्ड किंवा ई-वॉलेट वापरा.
२. पेमेंट झाल्यावर अर्ज सबमिट होईल आणि तुम्हाला अॅप्लिकेशन आयडी किंवा ट्रॅकिंग नंबर मिळेल. हे नोट करून ठेवा.
अर्जाचा स्टेटस कसा ट्रॅक करावा?
१. पोर्टलवर लॉग इन करा आणि ‘Track Application’ ऑप्शन निवडा.
२. विभाग निवडा (Revenue Department), सब-डिपार्टमेंट (Revenue Services), आणि अॅप्लिकेशन आयडी एंटर करा.
३. स्टेटस चेक करा. साधारण १० ते १५ दिवसांत दाखला तयार होतो. तयार झाल्यावर डाउनलोड करा किंवा सेतू केंद्रातून घ्या. 12
हे स्टेप्स फॉलो केले की, income certificate online maharashtra सहज मिळेल. काही अडचण आली तर नजीकच्या महा ई-सेवा केंद्रात जा किंवा हेल्पलाइन कॉल करा.